Działalność statutowa

„Zrównoważony rozwój produkcji roślinnej i kształtowanie przestrzeni rolniczej Polski„

Realizacja koncepcji rozwoju zrównoważonego jest celem nadrzędnym wszystkich działań o charakterze gospodarczo-społecznym podejmowanych w Polsce. Konieczność jej realizacji wynika z zapisów zawartych w dokumentach o charakterze międzynarodowym, takich jak konwencje, agendy czy też powszechnie akceptowane teorie rozwoju. Kluczowym dokumentem w tym kontekście jest rezolucja ONZ pt. „Przekształcanie naszego świata: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju – 2030”. Wiele z zawartych w niej celów odnosi się do zagadnień związanych z produkcją rolną i oddziaływaniem rolnictwa na środowisko przyrodnicze. Założenia rezolucji ONZ na poziomie Unii Europejskiej zostały ujęte w pakiecie inicjatyw politycznych Europejskiego Zielonego Ładu.

Koncepcja rozwoju zrównoważonego, zwanego także ekorozwojem, jest również jedną z podstawowych zasad wymienionych w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 r. Stanowi także ważny element Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030), która była punktem wyjścia do opracowania Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030. Założenia zawarte w dokumentach strategicznych są realizowane m.in. w ramach Planu Strategicznego, który określa zakres i zasady wsparcia rolnictwa w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Zrównoważany rozwój jest również jednym z ważniejszych celów dla wielu międzynarodowych i krajowych projektów badawczych.

Produkcja rolnicza, jako jedna ze sfer działalności gospodarczej powiązanych ze środowiskiem przyrodniczym, obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą. Oba te działy są powiązane szeregiem zależności i sprzężeń zwrotnych. Jednak pierwotny, surowcowy charakter produkcji roślinnej w przeważającej części wykorzystywanej na paszę, hierarchizuje i określa problematykę badawczą, rozpatrywana w układzie rolnicza przestrzeń produkcyjna – roślina.

Realizacja programu, mającego charakter interdyscyplinarny, wymaga działań zespołowych, prowadzących do kompleksowego rozwiązywania problemów. Program ma układ horyzontalny, nakierowany na realizację celów badawczych na poziomie rośliny i technologii produkcji oraz służyć ma określeniu różnorakich efektów działalności rolniczej. Stosownie do realizowanych celów zawiera dwa podprogramy merytorycznie powiązane ze sobą i stanowiące integralną całość. Jego zakres obejmuje problematykę doskonalenia produkcji roślinnej na użytkach rolnych oraz jej oddziaływanie na kształtowanie przestrzeni rolniczej.

Celem głównym programu jest prowadzenie prac naukowo-badawczych służących zrównoważonemu rozwojowi produkcji roślinnej oraz ochronie i kształtowaniu środowiska rolniczego, wspieraniu decyzji resortu rolnictwa i władz regionalnych, a także dostarczanie informacji i zaleceń dla doradztwa i praktyki rolniczej.

 Podprogramy:

1. Badania procesów i mechanizmów warunkujących funkcje roślin i drobnoustrojów oraz ocena technologii produkcji roślinnej;
2. Rozwój narzędzi monitorowania oraz ocena efektów produkcyjno-ekonomicznych, środowiskowych i klimatycznych działalności rolniczej;