W roku 2025 realizowano w IUNG-PIB nowe zadanie badawcze dotyczące wykorzystania robotów rolniczych w rolnictwie ekologicznym. W ramach zadania pt.: „Uprawy polowe metodami ekologicznymi: badania w zakresie podnoszenia efektywności i wydajności w ekologicznej uprawie roślin rolniczych, ze szczególnym uwzględnieniem innowacyjnych rozwiązań zastępujących praktyki i środki produkcji niedozwolone w produkcji ekologicznej. Oszacowanie możliwości wykorzystania nowoczesnych technologii rolnictwa 4.0, w tym robotów rolniczych, jako wsparcia krótkich łańcuchów dostaw w warunkach rolnictwa ekologicznego” założono eksperyment polowy w RZD „Kępa” Puławy.
Celem badań była ocena możliwości praktycznego zastosowania autonomicznego robota rolniczego Agrointelli Robotti w warunkach gospodarstwa ekologicznego, a także porównanie efektywności i stabilności plonowania w porównaniu do systemu konwencjonalnego. W badaniach skupiono się na ocenie wpływu automatyzacji procesów polowych na efektywność produkcyjną, stan fitosanitarny roślin oraz potencjalne możliwości wykorzystania tych technologii w krótkich łańcuchach dostaw żywności.
Doświadczenie założono na powierzchni 2 ha (po 1 ha w systemie ekologicznym i konwencjonalnym), w układzie bloków losowanych w układzie pasowym (lustrzanym) z trzema powtórzeniami. Robot Agrointelli Robotti, wyposażony w precyzyjny system GPS RTK oraz moduł teledetekcyjny CropEye, był wykorzystywany do siewu, mechanicznego odchwaszczania, pielęgnacji oraz monitorowania upraw.
Początkowy przebieg pogody silnie wpłynął na realizację badań – ulewne opady i podtopienia w połowie kwietnia 2025 r. spowodowały zniszczenie wschodów cebuli i marchwi. Uprawy te zostały zlikwidowane, a pola obsiano ponownie. Niestety wschody po raz kolejny zostały ograniczone przez niekorzystne warunki pogodowe. Doświadczenie zmodyfikowano i pola warzyw obsiano burakiem ćwikłowym, dynią i cukinią. Pomimo trudnych początków doświadczenia, wszystkie zakładane zadania zostały zrealizowane w pełnym zakresie.
W wyniku przebiegu pogody, szczególnie wiosną i wczesnym latem 2025, w obu systemach gospodarowania wystąpiły problemy z możliwością przeprowadzenia terminowych zabiegów pielęgnacyjnych. Wyniki uzyskane w 2025 roku wskazują, że:
- rośliny rolnicze (bobik, jęczmień jary, facelia błękitna) dobrze znosiły warunki stresowe i uzyskały porównywalne plony w obu systemach uprawy,
- warzywa późne (cukinia, dynia) osiągnęły wysokie i wyrównane plony, bez istotnych różnic między systemami,
- burak ćwikłowy charakteryzował się niskim i zróżnicowanym plonem z powodu późnych siewów, wysokiego zachwaszczenia oraz strat spowodowanych przez szkodniki i zwierzynę.
- zachwaszczenie było największe w uprawach buraka, natomiast najniższe w dyni i cukinii,
- testowany system CropEye (moduł AI robota Agrointelli) osiągnął ponad 85% zgodność z oceną ekspercką przy automatycznym rozpoznawaniu chwastów.
Zastosowany układ doświadczenia umożliwił skuteczne testowanie pracy robota w warunkach zbliżonych do rzeczywistych gospodarstw ekologicznych, w tym na wąskich działkach typowych dla południowej i wschodniej Polski. Uzyskane wyniki potwierdzają, że technologie rolnictwa 4.0 mogą wspierać rozwój rolnictwa ekologicznego, przyczyniając się do ograniczenia nakładów pracy fizycznej, poprawy precyzji zabiegów agrotechnicznych oraz zwiększenia konkurencyjności gospodarstw ekologicznych na lokalnym rynku.
W załączniku pełne sprawozdanie z przeprowadzonego zadania.
