W dniu 29 września 2025 r. odbyła się dwunasta konferencja naukowa w ramach Krajowej Platformy Glebowej. Konferencja odbyła się w ramach zadania 2.1 pt. „Ochrona gleb użytkowanych rolniczo, w tym wsparcie analityczne prac wdrożeniowych Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ws. Monitorowania gleby i jej odporności” finansowanego z dotacji celowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dla IUNG-PIB na 2025 r.
Było to spotkanie wyjątkowe, ponieważ KPG powstała dziesięć lat temu, dlatego sesje problemowe poprzedziły wystąpienia okolicznościowe przedstawicieli organizatorów KPG.
Tegoroczna konferencja była poświęcona zagadnieniu, które jest bardzo istotne ze względu na przygotowania krajów członkowskich Unii Europejskiej do wdrożenia Soil Monitoring and Resilience directive, (COM (2023) 416 final). Tematyka dotycząca stanu zanieczyszczenia substancjami chemicznymi gleb z terenów rolniczych, leśnych, przemysłowych i poprzemysłowych wpisała się w te działania, ponieważ zanieczyszczenie jest jednym z największych zagrożeń dla funkcji oraz usług ekosystemowych gleb. Wysokie stężenia różnych grup substancji nieorganicznych i organicznych w glebach zaburzają procesy biochemiczne, chemiczne i fizyko-chemiczne warunkujące zdrowie i jakość gleb. Badania naukowe wskazują, że oprócz dobrze zbadanych grup zanieczyszczeń, jak pierwiastki śladowe czy trwałe zanieczyszczenia organiczne, działalność człowieka powoduje uwalnianie do środowiska słabiej poznanych grup substancji zanieczyszczających, w tym farmaceutyków, surfaktantów, środków ochrony osobistej, środków ochrony roślin oraz mikro- i nano-plastików. Zawartości tych substancji w glebach oraz ich oddziaływanie na ludzi i inne żywe organizmy nie zostały wystarczająco rozpoznane.
W pierwszej sesji konferencji dominowała tematyka związana z obecnością pierwiastków śladowych w gruntach reprezentujących różne kategorie ich użytkowania. Wprowadzeniem do konferencji był wykład dotyczący problematyki zanieczyszczenia w planowanej legislacji na poziomie UE, a kolejne wykłady obejmowały zagadnienia zanieczyszczenia gleb technogenicznych wytworzonych na odpadach poprzemysłowych, gleb zanieczyszczonych przez historyczne i współczesne górnictwo i przetwórstwo rud metali, gleb leśnych, rolnych i miejskich w wybranych regionach w Polsce. Tematyka drugiej sesji konferencyjnej dotyczyła analizy ryzyka środowiskowego w ujęciu ogólnym oraz praktycznego zastosowania takiej procedury. W tej części konferencji uczestnicy zapoznali się także z wynikami badań związanych z oznaczaniem związków perfluorowanych w glebach z terenów rolniczych i miejskich oraz z problematyką bromowanych uniepalniaczy w glebie, która jest potencjalnym źródłem tych związków dla zwierząt.
Sesja posterowa była ważnym uzupełnieniem wystąpień ustnych. Tematyka podejmowana w tej formie prezentacji wyników naukowych dotyczyła m.in. oceny zawartości zanieczyszczeń w glebach użytkowanych rolniczo, leśnych i miejskich, oddziaływania zanieczyszczeń na bakterie glebowe, biodegradacji zanieczyszczeń oraz określenia wartości bazowej i zawartości odniesienia dla pierwiastków śladowych.
W trakcie obrad wymiana doświadczeń, przedstawianie opinii i komentarzy dotyczących podejmowanej problematyki odbywało w trakcie dwóch paneli dyskusyjnych, które wpisały się w tradycję organizowanych spotkań w ramach KPG.
W konferencji uczestniczyło 89 osób z różnych instytucji państwowych i naukowych oraz przedstawiciele firm.
